[1]فرارسیدن جشن خوردادگان را به همگان شادباش میگوییم.
ایرانیان باستان شادی، خرمی، شادکامی و عشق به زندگی، را از نیکیهای بزرگ خدایی میدانستند، و آیینهای دینی آنان نیز با شادی، سرور و جشن همراه بود و زرتشتیان هم چون گذشته این جشنها را باشکوه هر چه بیشتر، برگزار میکنند.
در ایران باستان، مردم روزهای زیادی را شادمانه جشن میگرفتند، و با آیینی دلانگیز و شادیآفرین به ستایش اهورامزدا میپرداختند، شمارِ جشنها در ایران بزرگ زیاد بود، اما ویژگیهای مشترک در میان جشنهای ایرانی را میتوان چنین نام برد:
-همه جشنها در همبستگی با پدیدههای طبیعی است.
-دومین ویژگی این جشنها در چگونگی برگزاری آن است که با شادی، سرور و پایکوبی همراه است.
– سومین ویژگی این بود که همهی جشنها در ارجنهادن به طبیعت و همخوانی با آن بوده، و در هیچکدام از جشنها از بدرفتاری با طبیعت، جانداران و گیاهان اثری دیده نمیشود.
-چهارمین ویژگی این جشنها ایناست که ایرانیان، گروهی در آنها شرکت میکردند و آنرا نوعی نیایش، میدانستند و با همبستگی تمام این جشنها را برگزار میکردند.
جشنهای ایران را میتوان به دو گروه بزرگ جشنهای سالیانه و جشنهای ماهیانه بخش کرد. مهمترین جشنهای سالیانه عبارتند از:
١- جشن نوروز ٢- جشن مهرگان ٣- جشن سده ۴- جشن زایش اشوزرتشت ۵- جشنهای گاهانبار
ایرانیان در هرماه جشن ویژهی آن ماه را که، در آن نام ویژهی روز با نام ماه، یکسان میشد، برگزار میکردند که سومین جشنهای ماهانه، جشن خوردادگان(چهارم خورداد در گاهنمای رسمی کشور) است.
جشن خوردادگان
اصولا در دین زرتشتی هفت گامِ رسایی یا هفت آسمان یا به گفتهی عطار، هفت شهر عشق وجود دارد که به هفت امشاسپندان نامور هستند.
و ششمین گام خورداد است که در اوستا «هئوروتات» نامیده شده است، که رسایی و کمال را میرساند، و بایسته است در این جشن، بهویژه دست از بدبینی و نظر به سختیهای زندگی برداریم و آغازی باشد برای خوشبینی و مثبتاندیشی؛ البته بدین معنا نیست که سختیهای زندگی کم شود بلکه ما نگاه خود را به دادههای خداوندی ویژهتر کنیم و آنها را برجسته کنیم.
برداشت دیگر از واژهی خورداد، تندرستی و آبادانی است. در اوستای «گواه گیران» که هنگام پیوند زناشویی خوانده میشود، میخوانیم:
«داد و آیین خورداد امشاسپند خرمی و آبادانی است. دل خود را خرم و تن خود را پاک دارید. چه پاکی تن، اشویی روان است.»
و روشن است، آب بهترین نمونهی خوشبینی و روشنایی وآبادانی است، و ایرانیان باستان در این روز به سرچشمهها یا کنار رودها و کنارههای دریاها میروند و پس از ستایش اهورامزدا، روز را با شادی و سرور با خانواده و دوستان میگذراندند و به یکدیگر گل نیلوفر پیشکش میکردند.
به راستی که خورداد، نشانهای است از مفهوم نجات برای جهانیان، چون آب را نگهبانی میکند و در این جهان، شادابی گیاهان، نماد اوست. ایزدهای تیشتر(باران)، باد و فروهر پرهیزکاران همکاران او هستند که در رسایی و آبادانی جهان میکوشند.
یارینامه:
١- جشنهای ایران زمین- پروین مقدم.
٢- سخنرانیهای موبد رستم شهزادی – به کوشش مهرانگیز شهزادی.
٣- تاریخ اساتیر ایران- ژاله آموزگار.