خانه > فرزانگان > گوهربانو جمشیدی، نخستین و ماهرترین مامای کرمانی

گوهربانو جمشیدی، نخستین و ماهرترین مامای کرمانی

گوهربانو جمشیدی نامور به «خانم جمشیدی» زنی که تا جهان پابرجاست، به عنوان بزرگ‌ترین و ماهرترین مامای کرمانی در یادها خواهد ماند.

گوهربانو در سال ۱۲۸۷خورشیدی از اسفندیار و دولت جمشیدی در کرمان زاده شد و تا دریافت دیپلم در همین شهر زندگی کرد، سپس به تهران رفت و در آموزشگاه عالی مامایی و در بیمارستان زنان زیر نظر استاد دکتر «جهانشاه صالح» کارشناسی مامایی دریافت کرد و در سال ۱۳۲۲خورشیدی آموزش خود را به پایان رساند.

به دلیل عشق بسیار به آموزش و فرهنگ غنی خانواده‌اش، در روزگاری که بیشتر دختران، بی‌سواد بودند یا بیشینه مدرک ششم دبستان را داشتند، او آموزش‌های خود را ادامه داد تا به درجه‌ی کارشناسی رسید. آن‌گاه به کرمان بازگشت و خدمت خود را در بهداری کرمان آغاز نمود.

در آغاز ورود به کرمان، هیچ بیمارستانی برای زنان وجود نداشت. آرام‌آرام با تلاش او بیمارستان‌های بسیاری ساخته شد.

گوهربانو که به عنوان «خانم جمشیدی» نزد کرمانی‌ها شناخته شده است، نخستین مامای آموزش‌دیده‌ی این شهر بود و پیش از او همه‌ی زایمان‌ها توسط مسن‌های باتجربه و در خانه انجام می‌شد. ولی با آمدن این کارشناس مامایی، دگرگونی بزرگی در زاده‌شدن نوزادان در ۶۰ سال پیش به‌وجود آمد. (روزگاری که در شهرهای پیرامون کرمان چنین امکانی برای خانم‌ها وجود نداشت و در روش سنتی جان بسیاری از نوزادان و مادران در خطر بود)

او سال‌ها، شمار بسیاری از دختران کرمانی را در رشته پرستاری راهنمایی ‌کرد. جای کار او سال‌ها در بیمارستان راضیه یزد و کرمان بود. بامداد در بخش بیمارستان و اتاق‌عمل به پرستاری از زنان زائو و زادن نوزادان می‌پرداخت و پس از نیمروز در همان بیمارستان و در مطب خود به ویزیت زنان بارداری که بیشتر اوقات پشت در مطب او صف کشیده بودند، همت می‌گمارد که به‌دلیل مراجعه‌کنندگان بسیار شب‌ها تا دیروقت آنان را معاینه می‌کرد.

باوجود این‌که در ۱۰ ساله اخیر پزشکان متخصص زنان و زایمان زیادی در کرمان وجود داشتند که بیشتر آموزش‌دیده‌ی خارج از کشور بودند، اما بیشتر زنان، چه زرتشتی و حتا بیشتر مسلمان، همواره خانم جمشیدی را به عنوان مامای خود برمی‌گزیدند؛ چون گذشته از مهارت بسیار در کارش، شکیبایی بیش از اندازه‌ای داشت و حتا به درددل بیمارانش گوش می‌کرد و آرامشی بر دردهای آن‌ها بود. با وجود این‌که هزاران نوزاد را به این جهان آورد، اما حتا یک مورد اشتباه در کارش نداشت.

پیوند همسری او با «شهریار بهلولی»، فرزندی به همراه نداشت. زنی که خود هزاران نوزاد را به دنیا آورد، مزه‌ی شیرین مادر شدن را نچشید، گویی وجود او وقف بیمارانش بود و باید همه‌ی لحظه‌های خود را چه شب‌ها و لحظه خواب و چه روزهای تعطیل در خدمت کردن به انسان‌ها بگذراند.

در یکی از برنامه‌های پژوهشی که از «بی‌بی‌سی» پخش می‌شد، جز خدمات بارز و نادر ایشان، نکته‌ای بود که این ماما را از دیگر متخصصان این رشته جدا می‌کرد، به‌گونه‌ای که گفته شد: «خانم جمشیدی تنها زن ماما با توانایی منحصر به فرد بود. ازجمله در زایمان‌های غیرطبیعی که جهت بچه در شکم مادر تغییر کرده بود، با دست‌های استادانه و با چرخش بچه در شکم مادر، نوزاد را سالم و بدون جراحی به دنیا می‌آورد. و حتا در سن ۸۸ سالگی نوزاد به دنیا می‌آورد.»

مرگ وی بر اثر سکته‌ی قلبی در روز ۲۱ امرداد(ارد ایزد) ۱۳۷۸ خورشیدی روی داد. در آیین خاکسپاری وی، جامعه زرتشتیان کرمان شاهد جمعیت بیش از اندازه در آرامگاه بودند. همواره زرتشتیان از داشتن چنین مادر خدمتگزاری که نام زرتشتیان را همه جا طنین انداز کرد به خود می‌بالد. روانش شاد و بهشت برین جایگاهش باد.


بازدید نوشته: 6,831 بار
گروه ها:فرزانگان
  1. دولت جمشیدی
    12 جولای 2013 در 12:19 | #1

    با تشکر از متن زیبایی که تهیه کرده اید. خانم گوهربانو جمشیدی عمه من بودند و نام من مشابه نام مادر بزرگم انتخاب شده است. من واقعا به داشتن چنین عمه بزرگوار و از خود گذشته ای افتخار می کنم. به توضیحات شما باید اضافه کنم که مادر بزرگ من خیلی زود فوت کردند و عمه خانم از پدر من و عموهایم مانند مادر مراقبت کردند.