فرزانه زرتشت پور بهرام پور پژدو از دانشمندان و شاعران به‌نام زرتشتی، درسده‌ی هفتم هجری(روزگار فرمانروایی محمد خوارزمشاه) می‌زیسته است. زادگاهِ وی چنان‌که خود در «ارداویراف» گوید در ده بیژن‌آباد خواف خراسان است. اما بنابر «زراتشت‌نامه» در ری زندگی می‌کرده است. پدرش «بهرام پژدوظ نیز شاعر، پزشک، ادیب، منجم، هیربد ، دری‌دان و پهلوی‌خوان بوده و در کرمان زاده شده است.

فرزانه زرتشت بهرام چندین داستان مذهبی را از پهلوی به فارسی منظوم ترجمه کرده و چون پر از اصطلاح‌های مزدیسنا می‌باشد، در فرهنگ‌های پارسی ضبط شده است.

آثاری از ایشان برجای مانده است که از آن جمله‌اند: زراتشت نامه، ارداویرافنامه ، داستان چنگرنگهاچه(حکیم هندی و آمدن وی به دربار کی گشتاسب و مناظره کردن درباره ی دین زرتشتی و مجاب شدن او) و داستان شاهزاده ایران‌زمین با عمربن خطاب.

زراتشت‌نامه را چنان‌که خود شاعر می‌گوید بنابر خواهش موبدِ موبدان وقت، «کاوس پور کیخسرو پور داراب» به نظم درآورده و در دو روز به پایان رسانده است:

چل و هفت با ششصد از یزدگرد / همان ماه آبان که گیتی فسرد

من این روز آذر گرفتم به‌دست / به آبان چو بر جشن بودیم مست

شب خود نوشتم من این را به‌کام / به‌ دو روز، کردم مر او را تمام

بنابر بیت‌های بالا، زراتشت‌نامه در روزهای آذر، آبان و شب خیر ایزد در ماه آبان سال ۶۴۷ یزدگردی به پایان رسیده است. موضوع زراتشت نامه، معجزه‌های پیش از زایش و خردسالی اشوزرتشت – پیغمبر ایرانی – و داستان‌هایی از زندگانی وی و رسیدنش به درگاه کی گشتاسب و برتری و چیرگی بر فرزانگان دربار این پادشاه و برخاستن و خیزش «هوشیدر» و روی کار آمدن بهرام ورجاوند و پایان هزاره‌ی او می‌باشد.

زراتشت‌نامه از داستان‌های باستان و سنت کهن گرفته‌شده و به گمان بسیار از کتاب‌های پهلوی «زادسپرم» و کتاب‌های پنجم و هفتم «دین‌کرد» و شاید برخی آثار دیگر است که کیکاوس ، پسر کیخسرو از مردم ری آن‌را به ناظم گفته است.

یاری‌نامه :

۱-شهمردان، رشید. تاریخ زرتشتیان: فرزانگان زرتشتی. تهران: سازمان انتشارات فروهر، ۱۳۶۳٫ رویه‌های.۵۱۰-۵۰۸

۲-کزازی، میرجلال الدین. در دریای دری. نشر مرکز، ۱۳۶۸٫ رویه‌های.۱۱۶-۱۱۵

۳-زرتشت بهرام پژدو. زراتشت نامه . به کوشش محمد دبیرسیاقی. تهران: کتابخانه طهوری، ۱۳۳۸

۴-نمیرانیان ، کتایون. سنجش زراتشت نامه با روایت‌های فارسی میانه آن. پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی،