مژگان مژگانی: «شهر سوخته» با پیشینه‌ای نزدیک به ۵۰۰۰ سال از نخستین شهرهای آغاز شهرنشینی به شمار می‌رود، که در ۳۲۰۰ سال پیش از زایش مسیح بنا شده است. این شهر به گستردگی ۱۵۰ هکتار در ۵۵ کیلومتری جنوب زابل است.
مهر را می‌ستاییم، (کسی) که دارای دشت‌های پهناور است، (کسی) که از گفتار راستین آگاه است، زبان‌آوری که دارای هزارگوش است. نخستین ایزد مینوی که پیش از خورشید فناناپذیر تیز اسب، در بالای کوه «هرا» برآید. نخستین کسی که با زینت‌های زرین آراسته از فراز (کوه) زیبا سر به‌در آورد، از آن‌جا (آن مهر) بسیار توانا همه‌ی سرزمین‌های آریایی را بنگرد. «مهر یشت*، بند۴»
سروده‌ای از«جمشید زره‌پوش»، به خجستگی فرارسیدن «جشن مهرگان»
مبارک بادتان یاران، که جشن مهرگان آمد / مبارک بادتان جشنی، کز عهد باستان آمد
چنان «هرمز فروردین»، شُکوه مهرگانی بین / که روز «مهر و ماه مهر»، جهانی شادمان آمد
اگر از عشق لبریزی، جهان پیر پاییزی / چنان ایام فروردین، به کام جان جوان آمد
با افزایش جمعیت زرتشتیان تهران، نیاز به بنیان نیایشگاهی به‌وجود آمد، و در نتیجه‌ی آن بود که انجمن زرتشتیان تهران در سال ۱۲۸۶ خورشیدی بـا کمک مالی پارسیان هندوستان و دست‌یاری روانشاد ارباب کیـخسرو شاهرخ آدریانی را بنا نهاد. این آدریان که پرستشگاه زرتشتیان تهران می‌باشد، در خیابان جمهوری- خیابان میرزاکوچک‌خان قراردارد و آتشی که در آن فروزان است، با آیینی ویژه از یزد بـه تهران آورده شده است.
پزشکی در ایران باستان ریشه‌ای هزاران ساله دارد و در میان کشورهای کهن، پزشکی در ایران از دیرینگی بیشتری برخوردار است و در این‌باره یافته‌های باستان‌شناسی بسیاری وجود دارد. واژه‌ی پزشکی در اوستا به گونه‌ی «بئشزه» آمده است که به‌چم(:به‌معنی) از میان بردن درد و رنج می‌باشد.
پزشکان در ایران باستان به چندین دسته، بخش می‌شدند که در اوستا نام آنها برده شده است:
«پزشکانی که با "اشا" درمان می‌کنند، پزشکانی که از راه "داد" درمان می‌کنند، پزشکانی که با "کارد" درمان می‌کنند، پزشکانی که با "ارور" (گیاه) درمان می‌کنند و پزشکانی که با "مانتره" (گفتار سپند) درمان می‌کنند. بهترین آنها کسانی هستند که با مانتره درمان می‌کنند.(۲)»
بامداد روز آدینه ۲۶ شهریورماه از خوابگاه به سوی آتشکده آذرگشسب به راه افتادیم؛ نزدیک ساعت ۱۰ بامداد، آیین «جشن خوانی» گاهنبار در جایگاه آتش جاویدان در آتشکده آذرگشسب بوسیله موبدان، مهربان فیروزگری و سهراب هنگامی برگزار شد.
باشندگی همکیشان و هم میهنان در برگزاری این آیین دیدنی بود و جای برگزاری گاهنبار از بازدیدکنندگان پر بود که برای دیدن این آیین مینوی به آتشکده آمده بودند، اینان آمده بودند تا دگربار برگزاری یکی از آیین های دیرینه را ببینند و با گذشته خود پیوند برقرار کنند.
ساعت ۶ بامداد روز پنج شنبه ۲۵ شهریورماه از تهران به سوی آتشکده آذرگشسب حرکت کردیم. پس از طی مسافتی در جاده زنجان در یکی از رستوران های بین راه ناشتایی خوردیم. پس از رسیدن به خوابگاه و خوردن ناهار، به سمت گودال «نبی کندی» حرکت کردیم؛ این گودال شبیه به دریاچه تخت سلیمان است ولی آب آن ته نشین شده و پایین رفته که به مرداب شباهت پیدا کرده است، در هنگام پایین رفتن خورشید دورنمای بسیار زیبا در خاور و باختر این مکان دیده می شود که بسیار تماشایی است. سپس برای استراحت به خوابگاه بازگشتیم.
شادی خادمی
نفوذ دین زرتشت در چین–سرزمین پهناور ایران از دیرباز، افزون بر نفوذ مستقیم بر امپراتور‌ی‌های خاور و باختر، مطرح بوده است. ایران باستان از سوی خاور با کشور پهناور چین مرز مشترک داشت و روزگاران درازی ایرانیان و چینیان از باختر تا خاور آسیا را زیر نفوذ و تسلط خود گرفته بودند. در آن روزگاران، قوم‌های ساکن سرزمین‌های ایرانی و چینی پیوسته با یکدیگر درپیوند و دادوستد بودند. روشن است که چنین همسایگی و مراوده‌هایی تاثیر بسیاری در تمدن و فرهنگ هر دو قوم بر جای گذاشته است. که یکی از مهم‌ترین آنها شناساندن دین‌های گوناگون به‌ویژه دین زرتشت به چین است.
بوذرجمهر پرخیده
انجمن یزد
انجمن ناصری یزد، در روز باد ایزد و شهریور ماه قدیم ۱۲۶۱ یزدگردی(۱۲۷۱خ.) با تلاش روانشاد کیخسروجی خانصاحب بنیاد نهاده شد. کیخسرو خانصاحب در یک دیباچه و ۴۶ ماده اساسنامه این انجمن را برای زرتشتیان یزد یادآور شد و همه هموندان آن را به تصویب رساند.
سروده‌ی «جشن شهریورگان» از گودرز ماوندی
شهریورگان و جشنِ شهریاریست
فرمانروائی بر خویش و هشیاریست
چو بر نَفسَت تسـلط یابی هـردم
هما راه تـو نیـک و کـامیـاریـست
واپسین دیدگاه ها