بایگانی

بایگانی برای بخش ‘دانستنی‌ها’

جایگاه زبان پارسی در گروه زبان‌های آریایی(بخش سوم)

Parsi سعید کریمی پارسیان: در این بخش گروهی دیگر از واژه‌ها را بررسی می‌کنیم:

اسپاش

واژه «اسپاش»، پارسی میانه یا همان زبان پهلوی است که به معنی «فضا» می‌باشد. این واژه در انگلیسی به «اسپیس» دگردیس شده است(فرهنگ پارسی به پهلوی نوشته دکتر بهرام فره‌وشی رویه ۳۸۴ و واژه‌های مصوب فرهنگستان پارسی رویه ۱۸۸).

ادامه نوشته…



بازدید نوشته: 8,060 بار
گروه ها:دانستنی‌ها

دخمه، استودان، آرامگاه

دخمه یزد پژوهش در دین‌ها، خواهی‌نخواهی پای پژوهنده را به آداب و رسومِ درپیوند با دین‌ها بازمی‌کند. و از این دست باید به رسمِ برخوردِ مردمی‌ که به اندیشه‌های اشوزرتشت منسوب می‌باشند، اشاره داشته باشیم که از دیرباز تا کنون چگونه با پیکره در گذشتگان رفتار می‌کردند.

آن‌چه از سخن اشوزرتشت دستگیر می‌شود، سخن از «روح زندگی» است. زندگی مردمانی که در کنار یکدیگر و با پی‌بردن به یکپارچگی و روح همبستگی برای به سرانجام رساندنِ آرمان اهورایی می‌کوشند.

ادامه نوشته…



بازدید نوشته: 8,325 بار
گروه ها:دانستنی‌ها

اجاقتان روشن باد

عکس تزیینی است سلیمان لطفی‌نیا: میان مردم ایران، هر زن و مردی که فرزند نداشته باشند به ویژه فرزند پسر، «اجاق کور» خوانده می‌شوند. این اصطلاح در آرزوهای مردم ایران نیز نمودی پررنگ دارد، آن‌جا که برای کسانی که دوستشان داریم از خدا می‌خواهیم که «اجاقشان سبز(روشن) باد».

ادامه نوشته…



بازدید نوشته: 7,217 بار
گروه ها:دانستنی‌ها

جایگاه زبان پارسی در گروه زبان‌های آریایی(بخش دوم)

Parsi دسته بندی زبان‌های گروه آریایی

سعید کریمی پارسیان: دانشمندان زبان‌شناس زبان‌های گروه‌های آریایی را به هشت دسته بخش می‌کنند که به دسته‌های خاوری(:شرقی) زبان‌ها «ستم» و به دسته باختری(:غربی) آن «کنتوم» می‌گویند. از شناسه‌های زبان‌های خاوری مانند اوستایی و پارسی باستان این است که واک «ل» در آن نمی‌باشد، به‌گونه‌ای که حتا یک واژه با واک «ل» نه در زبان اوستایی است و نه در زبان پارسی باستان که سپس‌ها این واک درون زبان پارسی میانه و پارسی دری شده است و امروزه نیز به‌کار می‌رود. این هشت دسته در زیر دسته‌بندی شده‌اند:

ادامه نوشته…



بازدید نوشته: 6,763 بار
گروه ها:دانستنی‌ها

دیوان حافظ و دبستان مغان

عکس تزیینی استدکتر حسین وحیدی: از جمله دبستان‌های فلسفی و اخلاقی فرهنگ ایرانی دبستان «مغان» است. از همان زمان، یعنی از چندین هزار سال پیش که آموزگار بزرگ ایرانی – اشوزرتشت، برای گسترش و نگهداری و نگهبانی آیین گرامی و ارزنده خودش «انجمن مغان» را با گزینش نخبگان و فرزانگان پی نهاد، یک سازمان و یک پرهون(:دایره، حلقه) آراسته و استوار برای نگهبانی و پاسداری فرهنگ ایرانی و همه داشته‌ها و پایه‌های ملی ایران زمین پدید آمد و همین سازمان است که در درازنای زندگی تاریخی ملت و میهن ما با استواری و پی‌گیری شگفتی‌آور پایه‌های فرهنگی و ملی ما را نگهبانی کرده و در گسترش آن کوشیده است.

ادامه نوشته…



بازدید نوشته: 7,525 بار
گروه ها:دانستنی‌ها

«ثریتَه»، نخستین پزشک و جراح توانا ایرانی

عکس تزیینی است واژه‌ی «بَئِشَزَ»(Baešaza) در اوستا به معنی «دارو و درمان» است. چنان‌که «بَئِشَزُو»(Baešazo) به معنی درمانگر آورده شده است. ریشه‌ی واژه‌ی پزشک و پزشکی در زبان فارسی از همین واژه است.

در بند ششمِ «اَردیبهشت یَشتْ» به چندگونه درمانگر اشاره شده است:

کسی که [از پزشکان] به واسطه‌ی «اَشا» درمان کند: اَشُو بَئِشَزَ Ašo Baešaza،

کسی که به واسطه‌ی قانون درمان کند: داتُو بَئِشَزَ Dâto Baešaza،



بازدید نوشته: 4,991 بار
گروه ها:دانستنی‌ها

جایگاه زبان پارسی در گروه زبان‌های آریایی(بخش نخست)

Parsi سعید کریمی پارسیان: آرمان بنیادین نگارنده از نوشتن این گزارش‌ها آشنایی هرچه بیشتر با توانمندی‌های بسیار زبان پارسی است توانمندی‌هایی که زیر کوهی از ناآگاهی، کژ پنداری و کژاندیشی و ستم زمانه به دست فراموشی سپرده شده است زبانی که تنها زبان گروه زبان‌های آریایی است که واژه‌های آن افزون بر سادگی و آهنگ بسیار زیبا و شیوا هنوز پیوند ریشه‌های کهن خود را با زبان کهن آریایی نگاه داشته است.

ادامه نوشته…



بازدید نوشته: 5,345 بار
گروه ها:دانستنی‌ها

بهترین منش و بینش، برای پیروان راستی

طبیعت کردستان به راستی خدایی که اشوزرتشت، آن را با دست‌های برافراشته و با بهترین و راست ترین نیایش‌ها و سرودها می‌ستاید، دارای چه ویژگی‌هایی است و چگونه خدایی است؟

زرتشت، خدای خود را «اهورامزدا» – سرور دانای بزرگ – می‌نامد.

ادامه نوشته…



بازدید نوشته: 4,805 بار
گروه ها:دانستنی‌ها

بسیار برایم دشوار است که از خود، چیزی بنویسم

استاد ابراهیم پورداود به یاد استاد ابراهیم پورداود وسالگرد درگذشت وی به تاریخ ۲۶ آبان ۱۳۴۷

استاد پورداود(۲۰ بهمن ۱۲۶۴- ۲۶ آبان ۱۳۴۷) از پژوهشگرانی است که در فرهنگ ایران پایگاهی بس بلند دارد و خدمتی که در زندگانی ۸۳ ساله‌ی خود به تاریخ و فرهنگ و تمدن ایران کرده است، او را بی‌گمان در شمار بزرگ‌ترین خدمتگزاران فرهنگ و تاریخ ایران قرارداده است.او برای روشن کردن گوشه‌های تاریک تاریخ تمدن ایران باستان بسیار کوشید و ده‌‌‌ها کتاب و صدها نوشته برآورد زندگانی سودمند او بود. پورداود پژوهشگر، زبان‌شناس و شاعر، یک نویسنده‌ی چیره‌دست نیز بود. او نخستین کسی است که اوستا را به فارسی برگرداند و تاریخ تمدن ایران باستان را با کوشش و پژوهش‌های شبانه‌روزی خود روشن کرد.

ادامه نوشته…



بازدید نوشته: 5,017 بار

۲۱ نسک اوستای روزگار ساسانی

اوستا «اوستا» نام مجموعه کتاب‌های سپند(:مقدس) زرتشتیان است. نامه‌ی سپندینه‌ی اوستا به خط اوستایی که به آن خط «دین‌دبیره» هم می‌گویند نوشته شده است. زبان اوستایی در دانش زبان‌شناسی، دربرگیرنده‌ی دو گویش است که یکی دیرینه‌تر است، که آن‌را «گویش گاهانی» گویند که در گاتها، سرودهای اشوزرتشت به‌کار رفته است. گویشی که در دیگر بخش‌های اوستا به‌کار رفته «گویش نو» خوانده می‌شود. اوستای روزگار ساسانی، به ۲۱ نسک(نسک در واژه به معنای کتاب، بخش آمده است) بخش می‌شده‌ است که بر پایه‌ی کتاب‌های هشتم و نهم دینکرد به گزارش زیر است:

ادامه نوشته…



بازدید نوشته: 8,715 بار