استاد ابراهیم پورداود: «برسم گرفتن» ومدتی دعا برآن خواندن، همان از برای نعمت گیاهان سپاس به‌جای آوردن است که، مایه تغذیه انسان، ستوران و زینت طبیعت است و برسم را به‌عنوان نشانی از همه‌ی رستنی‌ها درمراسم قرارداده وبه آن درود فرستاده می‌شود. گذشته ازآن واژه برز(که برسم ازاین واژه مشتق است) به معنی بالیدن و نمو کردن، دلیل دیگری برنشانه‌بودن نباتات بودن برسم می‌باشد.

گذشته از اوستا، به واسطه خبری از«استرابون»، رسم «برسم گرفتن» نزد ایرانیان بسیارکهن برآورد می‌شود. وی درباره‌ی یک آتشکده درکاپتاتوکا(آسیای صغیر) می‌نویسد:«مغ‌ها درآنجا آتشی که هرگز خاموش نمی‌شود را نگهداری کرده و هر روز درآتشکده تقریبا یک ساعت دربرابر آتش سرود می‌خوانند و یک بسته چوب دردست می‌گیرند و پرده‌ای تا به چانه آویخته که لب‌های آنان رامی‌پوشاند.» مقصود ازبسته چوب وپرده همان «برسم» و «پِنام» است.

ادامه نوشته…

در آیین‌های باستانی ایران برای هر جشن و یا مراسم مذهبی خوانی گسترده می‌شد که در آن افزون بر افزارها و اسباب نیایش مانند: آتشدان،‌ ماهروی و برسم،‌ فراوردهای فصل و خوراکی‌های گوناگونی نیز بر سر خوان نهاده می‌شد. زیرا خوردن خوراک مذهبی یکی از رسم‌های دینی بود و «میزد»(Mayazd) نامیده می‌شد.

این خوان را بر صفه‌ای بلندتر از سطح زمین می‌چیدند. ترتیب قرار گرفتن اشیا بر روی خوان نظم ویژه‌ای داشت و نماد شماره‌های سپند بود. همیشه کوشش می‌شد خوان نوروزی که مربوط به سپندترین روز سال است،‌ هر چه بیشتر رنگین باشد.

معمولا در این گونه خوان‌ها از بهترین بافته‌ها(پارچه سفید رنگ) برای پوشش زیر خوان و نفیس ترین قاب‌ها،‌ شمعدان‌ها و آتشدان‌ها استفاده می‌شد. اکنون به شرح اجزای گوناگون خوان نوروزی می‌پردازیم.

ادامه نوشته…

ما، زرتشتیان بر این باوریم که خداوند ما را آفریده است، تا زندگانی را تازه کنیم و جهان را نو سازیم. تازه گردانی و نوکردن زندگانی و جهان مادی یکی از مهمترین آرمان‌های آفرینش است. به زبان گزارش‌های ورجاوند، به کار و کوشش برای نوکردن زندگانی «نبردکردن با اهریمن» گفته می‌شود.

خویش‌کاری هر زرتشتی نبرد کردن با اهریمن است. هر یک از مردمان برای خویش‌کاری کردن آفریده شده‌اند. در زندگانی روان هر یک از مردمان در برابر کارهای او مسول است و در مینو روان به داوری فراخوانده می‌شود. پس از داوری ، روان پاداش یا پادافره خواهد گرفت.

ادامه نوشته…

به انگیزه‌ی سالگرد درگذشت اشوزرتشت در پنج دی‌ماه(روز خور از ماه دی)

بر روان و فروهر اشوزرتشت مهراسپنتمان درود باد.

بر روان وفروهر همه پاکان و راستان هفت‌کشور زمین درود باد.

موبد اردشیر خورشیدیان: برای درک این بخش از جهان‌بینی نیز، دانستن چند اصل از باور اشوزرتشت لازم است:

– جهان از دو بخش«گیتایی» و«مینوی» درست شده است «براساس تاریخ نوشته شده بشر، نخستین پیامبری که از «جهان مینوی» سخن به میان آورده، اشوزرتشت است».

ادامه نوشته…

شایسته نبودن «شَتْ زرتشت» ازبرای نام «اشوزرتشت»-استاد ابراهیم پورداوود

در این چند سال گذشته، واژه‌های شگفت‌انگیزی بر سر زبان‌ها افتاده و گاهی هم در نوشته‌ها دیده می‌شود، که نادرست است.

در روزگار ناصرالدین شاه قاجار، کتاب دساتیر(امروزه همه می‌دانیم که این کتاب، ساخته‌ی روزگار اکبرشاه هندی یا شاه عباس صفوی است و کتابی است که در همان هند نوشته شده است) با صدها واژه‌ی نادرست از هند به ایران روی آورد و چند تن، آن نامه‌ی دروغین را آسمانی پنداشتند و به تاراج واژه‌های ساختگی آن دست بردند و نوشته‌های خود را به آنها بیالودند.

ادامه نوشته…

گاتها(نغمه و سرود که با نام‌های گات‌ها، گاثاها و گاهان نیز خوانده می‌شود )، گفت‌وگوها و دریافت‌های درونی اشوزرتشت از اهورامزدا و آموزش‌های برخاسته از خرد و دانش اوست که روش درست زندگی کردن را در قالب سرود به مردم می‌آموزد.

زرتشتیان، تنها گاتها را آموزش پیام‌آور خود و بازتاب اندیشه او و پایه دین زرتشتی می‌دانند که دست‌نخورده به‌دست ما رسیده است. زبان و گویش گاتها نسبت به بخش‌های دیگر اوستا بسیار کهن‌تر است. گاتها خود بخشی از کتاب اوستاست.

ادامه نوشته…

فرشید ابراهیمی

نسب نامه‏ی دولت کیقباد / ورق بر ورق هر سویی برده باد (نظامی)

شاید نخستین ریشه‌های تاریخ نگاری آریایی را می‌باید در نسک (=نسخه)های باستانی اوستا بازجست که از کهن‌ترین میراث ادبی فلات ایران به شمار می‏روند.

ادامه نوشته…

بنابر ادبیات اوستایی سه گونه آتش وجود دارد که به ترتیب ارزشمندی و بزرگی عبارتند از آتش ورهرام (بهرام)، آتش آدۥران (آدریان) و آتش دادگاه.

آتش ورهرام: این آتش سپند(:مقدس) را که با آیینی ویژه در جایگاه خود قرارمی‌دهند، نشانه‌ی فرمانروایی مینوی روشنی و راستی، در نبرد با تاریکی و دروغ است و این نبردی است که مومنان با همکاری اهورامزدا و مینوی آتش به‌آن می‌پردازند. یکی از دلایل سپندی و پاکی این آتش؛ جریان طولانی و دشوار پاک‌کردن آن است که در گذشته از شانزده آتش گوناگون فراهم می‌شد و ۱۱۲۸ بار آن را پاک می‌کردند و این پاک‌کردن یک‌سال به‌درازا می‌انجامید. این شانزده آتش از منابع و صنف‌های‌کاری زیر جمع‌آوری می‌شد:

پزشکی در ایران باستان ریشه‌ای هزاران ساله دارد و در میان کشورهای کهن، پزشکی در ایران از دیرینگی بیشتری برخوردار است و در این‌باره یافته‌های باستان‌شناسی بسیاری وجود دارد. واژه‌ی پزشکی در اوستا به گونه‌ی «بئشزه» آمده است که به‌چم(:به‌معنی) از میان بردن درد و رنج می‌باشد.

پزشکان در ایران باستان به چندین دسته، بخش می‌شدند که در اوستا نام آنها برده شده است:

«پزشکانی که با "اشا" درمان می‌کنند، پزشکانی که از راه "داد" درمان می‌کنند، پزشکانی که با "کارد" درمان می‌کنند، پزشکانی که با "ارور" (گیاه) درمان می‌کنند و پزشکانی که با "مانتره" (گفتار سپند) درمان می‌کنند. بهترین آنها کسانی هستند که با مانتره درمان می‌کنند.(۲)»

ادامه نوشته…

شادی خادمی

نفوذ دین زرتشت در چین–سرزمین پهناور ایران از دیرباز، افزون بر نفوذ مستقیم بر امپراتور‌ی‌های خاور و باختر، مطرح بوده است. ایران باستان از سوی خاور با کشور پهناور چین مرز مشترک داشت و روزگاران درازی ایرانیان و چینیان از باختر تا خاور آسیا را زیر نفوذ و تسلط خود گرفته بودند. در آن روزگاران، قوم‌های ساکن سرزمین‌های ایرانی و چینی پیوسته با یکدیگر درپیوند و دادوستد بودند. روشن است که چنین همسایگی و مراوده‌هایی تاثیر بسیاری در تمدن و فرهنگ هر دو قوم بر جای گذاشته است. که یکی از مهم‌ترین آنها شناساندن دین‌های گوناگون به‌ویژه دین زرتشت به چین است.

ادامه نوشته…