پس از آن‌که «یزدگر سوم» در جنگ نهاوند از تازیان شکست خورد، او برای کمک گرفتن و گردآوری سپاه نو به‌سوی خراسان و خاور ایران رهسپار شد. یکی از شاهزادگان ساسانی به‌نام «باو» فرزند «کیوس» که سردار شجاعی بود از یزدگرد اجازه خواست که برای نیایش به آتشکده‌ای که پدرش ساخته بود برود و سپس به او بپیوندد. «باو» در آتشکده مشغول نیایش بود که به او خبر می‌دهند که یزدگرد، در شهرِ مرو به فرمان «ماهوی سوری» فرماندار آنجا و به‌دست آسیابانی کشته شده است. «باو» با شنیدن این خبر بسیار اندوهگین شد.

ادامه نوشته…

چنین گویند که چون «خسرو» پور «قباد» زندگیش به سرانجام رسید پیش از آن ‌که روان از تنش جدا شود بزرگان را چنین اندرز نمود:

که چون در گذرم این تخت را برداشته و به اسپانور ببرید و در آنجا نهاده مردم را بانگ زده بگویند:

ای مردم از بدکاری و گناه بپرهیزید در نیکوکاری کوشا باشید.

به خوشی دنیا دل مبندید.

ادامه نوشته…

خاطره‌ای از بانو توران شهریاری: ۲۹ اسفند ماه ۱۳۲۹، در تاریخ ایران روزی فرخنده، ماندگارو فراموش‌نشدنی است در زمان حکومت شادروان دکتر محمد مصدق، لایحه ملی شدن صنعت نفت ایران که به وسیله معظم له تقدیم مجلس شورای ملی ایران شده و با اکثریت قاطعی به تصویب مجلس رسیده بود در این روز به توشیح شاه رسید.

ادامه نوشته…

 نگارش رخدادهای روزگار «هرمز دوم» و «بهرام چوبین» به گفته‌ی «آرتور کریستن‌ سن» و «عبدالعظیم رضایی» و… که آورده می‌شود با آنچه که فردوسی در شاهنامه آورده، اختلاف‌هایی دارد، که به آن پرداخته می‌شود.

درآغاز رُخداد «بهرام چوبینه» به گفته‌ی «فردوسی» بزرگ:‌

پس از «خسرو انوشیروان»، با اینکه بزرگان و موبدانی چون موبد موبدان «برزمهر»، «بهرام آذرمهان» و… با روی کار آمدن «هرمز دوم» که مادرش دختر خاقان بود، مخالف بودند، او بر تخت می‌نشیند.

ادامه نوشته…

ریشه‌یابی واژگان «ریال»، «قران»، «تومان» و «اسکناس»:
استاد «ابراهیم پورداود» در سال ۱۳۳۱خورشیدی و در کتاب گران‌سنگ خود «هرمزدنامه»(رویه‌های۲۳۳تا۲۴۶)، نوشته‌ای درباره‌ی واحد پول رسمی ایران یعنی «ریال» دارد که در زیر و با اندکی ویرایش و ویراستاری، به آن پرداخته می‌شود:

در ۲۷اسفندماه۱۳۰۸خورشیدی «ریال» به‌جای «قران» از برای واحد پول ایران برگزیده شد. درست است که «قران» واژه‌ای عربی است، «ریال» هم، به همان اندازه، بیگانه و اسپانیایی است و بیش از ۴۰۰سال است که به دستیاری پرتغالی‌ها و اسپانیایی‌ها در ایران شناخته شده است.

ادامه نوشته…

جاهای تاریخی استان کرمان:

در نوشته‌های تاریخی و جغرافیایی، این منطقه «کرمان»، «کارمانیا»، «ژرمانیا»، «کرمانیا»، «کریمان»، «کارمانی» و «کرمانی» آورده شده است. اگر «کارمان» را دو واژه بپنداریم. «کار» به معنی جنگ و «مان» به مفهوم جای است که در مجموع معنی «جایگاه دلاوری و نبرد» را می‌رساند. برخی از جغرافیدانان نام قدیم این شهر را «گواشیر»(بردشیر) خوانده‌اند.

ادامه نوشته…

اشکان افشاری: «قلعه‌جمهور» نامور به «قلعه‌بابک» در ۵۰ کیلومتری شمال شهرستان «اهر» و در بلندی‌های باختری(:غربی) شعبه‌ای از رود بزرگ «قره‌سو» جای دارد؛ منطقه‌ای که به نام «کلیبر» شناخته می‌شود. «بنای جمهور» شامل دژی است بر فراز قله کوهستانی که نزدیک به۲۳۰۰ تا ۲۷۰۰ متر از سطح دریا بلندا دارد. پیرامون این دژ را از هر سو، دره‌های ژرفی با ۴۰۰ تا ۶۰۰ متر ژرفا فراگرفته است و تنها از یک سو، راهی باریک و و با دسترسی دشوار برای رسیدن به آن دیده می‌شود.

ادامه نوشته…

سروده‌ی توران بهرامی( شهریاری) درباره‌ی آریوبرزن، سردار نامی ایران‌زمین:

کنون گویمت رویدادی دگر / زتاریخ دیرینِ این بوم و بر

چو اسکندر آمد به مُلک کیان / یکی گُرد فرمانده‌ی قهرمان

به ایرانیان داد درس وطن / در این ره گذشت از سر و جان و تن

که فرزند نام آور میهن است / مَر آن شیردل، آریو برزن است

چو اسکندر آهنگ ایران نمود / همه آگهان را هراسان نمود

ادامه نوشته…

بهرام کوشکی: نام‌آوری شهر کنگاور بیشتر به‌دلیل سازه‌ای است که بر فراز تپه‌ای وسیع و در دل آن برپا شده است. این سازه امروز به نام «معبد آناهیتا» یا «ناهید» نامور است.

نخستین بار در سال‌های ۱۳۴۷ – ۱۳۵۴ خورشیدی یک هیات ایرانی به سرپرستی «سیف‌الله کام‌بخش‌فرد» کاوش‌های باستان‌شناسی را در کنگاور آغاز کرد. طرح کالبدی حقیقی بنا که درنتیجه‌ی کاوش‌های باستان‌شناسی سر از خاک بیرون آورده است، صفه چهار گوشی به اندازه‌ی ۲۱۰* ۲۰۸ متر است.

ادامه نوشته…

بخش کوهستانی سرزمین طبرستان بنا به وضع طبیعی و جغرافیایی خویش و با توجه به ویژگی مردمانش توانست تا دو سده در برابر تازیان پایداری نماید.

با برانداختن سلسله امویان توسط «ابومسلم مروی خراسانی» و به روی کار آمدن عباسیان، آنها توانستتند پس از چند لشکرکشی به طبرستان به این نواحی رخنه کنند. اما مردم طبرستان در یک شورش همگانی به رهبری «ونداد هرمز» استقلال طبرستان را برپاداشتند. در تاریخ طبرستان آمده است که «ونداد هرمز» با مردم خویش پیمان بست که در یک زمان بر تازیان شهر بشورند و هر طبرستانی در هر جا که چشمش بر پیروان خلیفه افتاد وی را بکشد و در یک روز، شهر از پیروان خلیفه تهی شد.

ادامه نوشته…