بوذرجمهر پرخیده
انجمن یزد
انجمن ناصری یزد، در روز باد ایزد و شهریور ماه قدیم ۱۲۶۱ یزدگردی(۱۲۷۱خ.) با تلاش روان‌شاد کیخسروجی خانصاحب بنیاد نهاده شد. کیخسرو خانصاحب در یک دیباچه و ۴۶ ماده اساسنامه این انجمن را برای زرتشتیان یزد یادآور شد و همه هموندان آن را به تصویب رساند.
کیوان دشتی
کیهان شناسی در شاهنامه: «چارلز داروین»، دانشمند انگلیسی، و آفریدگار تئوری «اصل انواع» و «انتخاب طبیعی»، که انقلابی بزرگ در بیان و شناخت آفرینش و تکامل پدیده‌ها، از خود برجای نهاد، از جمله دانشمندانی است، که تلاش فراوان و پژوهش‌های ژرفی در این راستا، انجام داده است. امروز، بسیاری از مردم، به تئوری و فرضیه تکامل انواع او، آکاهی دارند، و پژوهش‌های او را، در پی‌گیری و ردیابی ریشه‌های جانداران می‌ستایند.
شاداب و شهزاد فرامرزی: دیوار بزرگ گرگان که با نام‌های سد پیروز، سد انوشیروان، سد اسکندر، مارسرخ و قزل آلان نیز شناخته می‌شود، از نظر موقعیت جغرافیایی از خط ساحلی دریای مازندران (در زمان ساخت دیوار) آغاز شده و تا کوه‌های البرز در شرق (پارک ملی گلستان) ادامه دارد. این دیوار دارای ۱۹۵ کیلومتر درازا با یک وقفه تقریبا ۳ کیلومتری است. این وقفه به دلیل وجود کوه‌های «پیش‌کمر» و صخره‌های تند و تیز در سمت جنوب است که ایجاد دیوار، در این محدوده را غیرضروری می ساخته است. این دیوار بزرگ که در نوع خود کم‌نظیر است با گذشت زمان زیاد هنوز ناشناخته باقی‌مانده و اطلاعات درباره‌ی آن محدود می‌باشد.
شناسایی نخستین نیایشگاه دوره ساسانی
گمانه‌زنی‌های مسیر قلعه کنگلو نشان می‌دهد که نیایشگاه‌های مهری معمولاً در داخل غارها یا فضاهایی که نسبت به سطح زمین پیرامون خود گودتر بودند، ساخته می‌شدند. در این فضاها روزنه‌ای به سوی آفتاب باز می‌شد. سازه کنگلو بنایی از جنس لاشه سنگ، گچ و ساروج با پلانی بیضی شکل و برج مانند است، که زیر بنایی نزدیک به ۵۰ متر مربع دارد. این بنا در سه طبقه ساخته شده که اکنون سقف‌های آن فرو ریخته است.
«زبان سغدی»، از دید گوناگونی و بزرگی ادبیات نوشته شده، مهم ترین زبان ایرانی میانه‌ی شرق است، که بررسی و مطالعه‌ی آثار آن در آغاز سده‌ی بیستم و با یافتن گنجینه‌ی «تورفان» آغاز شده است.
پیشینه‌ی سرزمین سغد:
نام سرزمین «سغد» را نخستین بار در نوشته‌های کتاب دینی «اَوِستا»، در سنگ‌نبشته‌های فارسی باستان و در نوشته‌های مورخان یونانی می‌بینیم.
پروین باستانی: ایران از روزگاران کهن تاکنون به نام‌های: آری، آریان، آریانا، آریاویچ، آریاویج، آریه، اَران، آریان،آریان‌شهر، ائیریانِم وَئِجه، اَئیریه، ائیریوشینه، ایر، ایران شَثر، ایران‌شهر، ایران‌ویج، ایران‌ویچ، ایران‌ویژ، ایریا، ایریاوه، ایریاوه، ایرج، ایریوخَشَوَثه، پِرس، پِرشا، پِرشیا، پِرشیانا، سرشناس بوده است.
واژه‌ی ایران برگرفته از نام «آریانا» یعنی سرزمین آریایی‌هاست. واژه آریا در زبان‌های اوستایی، فارسی باستان و سانسکریت به ترتیب به گونه‌های «ایریه»airya ، «اریه»ariya ، «آریه»arya به‌کار رفته است.
«قیصریه زرتشتیان»، دارای سه راسته بازار، کاروانسرا، قیصریه، حمام، آب انبار و مسجد است. این مجموعه در بین سال های ۱۲۷۷ تا ۱۲۸۴ هجری قمری (نزدیک به ۱۴۰ سال پیش) به وسیله شادروان «اسماعیل‌خان نوری اسفندیاری» نامور به «وکیل الملک» فرمانروای نیکوکار و سازنده‌ی کرمان در روزگار ناصرالدین شاه قاجار در شهر جدید بم پس از بیرون آمدن مردم، از ارگ و ایجاد شهر جدید بم ساخته شد.
«روزبه پارسی» پسر «دادویه» نامور به «عبدالله بن مقفع» که یکی از ترجمه‌کنندگان برجسته و دانشمندان به‌نام ایران در سده‌ی دوم هجری است، در فیروزآباد پارس زاده شد. او در بصره و در اثر نزدیکی با تازیان زبان عربی را به‌خوبی فراگرفت و در آن به‌مرحله استادی رسید و از سخنوران و عربی‌نویسان دهگانه‌ی درجه‌ی یک روزگار خود شد. وی زبان پهلوی را به‌خوبی می‌دانست.
پدرش زرتشتی و از نژاد اصیل ایرانی بود. روزبه اگرچه در ظاهر مسلمان شد، اما تا پایان زندگانی، زرتشتی ماند. شرح زیر شوندی(:دلیلی) بر آن‌است که «روزبه پارسی» از کیش نیاکان خود هرگز دست برنداشت:
میان رودان خاستگاه یکی از کهن‌ترین و دیرینه ترین تمدن‌های جهان می‌باشد که امروزه مورد توجه بسیاری از باستان‌شناسان است. میان‌رودان سرزمین کهن‌سالی، میان دو رود دجله و فرات است که شمال آن‌را «آشور» و جنوب آن‌را «بابِل» نامند. برخی از جنبه‌های تمدن این منطقه در «تورات» به‌خوبی آورده شده که شُکوه «نینوا» و «بابل»، سِرشت خون‌آشام جنگجویان آشوری، توانمندی جادویی پیشگویان بابلی، ثروتمندی و نیرومندی تاجران «اَکِدی» و شیوه‌ی زندگی پُرزرق و برق و شهوانی آنها می‌باشد. از شخصیت‌هایی، چون «حمورابی، «نبوکدنصر»، «تیگلات ـ پیسلتر»، «آشور بانی‌پال» و «سناخریب» به‌عنوان افرادی نیرومند یاد شده است. نقوش برجسته موجود در موزه لوور پاریس و بریتانیا از بزرگی و شکوه تمدن آنها سخن می‌گوید.
«تیرداد» برادر «بلاش یکم» (ولاش یکم) پادشاه اشکانی بود و طی رخدادی که در زیر می آید به پادشاهی ارمنستان رسید. در روزگار او، چون با خواهرش «خسرودخت» برای شکار و گردش به آن منطقه می‌رفتند، در منطقه «گارنی» Garni ارمنستان بناهای زیادی ساخته شد. بخشی از این بناها هم اکنون در محدوده «قلعه گارنی» قرار گرفته است که جزو میراث فرهنگی کشور ارمنستان به شمار می‌روند.
واپسین دیدگاه ها