آیین «پرسه»، پرسش‌هایی است که در اندیشه مان می‌گذرد
تن و جان هر انسانی پس از درگذشت، از بین می‌رود و روان آدمی پس از چهار روز به سرای جاودانه رهسپار می‌شود، که در پیشگاه دادگاه اهورایی و به داوری مهر، سُروش و رَشن، پاسخگوی اندیشه و گفتار و کردارهای خود در درازنای زندگانی‌اش در این جهان خاکی می‌باشد.
و به‌گفته‌ی «حسین محمدی» در کتاب جشن‌های ایران باستان که درباره‌ی ایزد «سروش» چنین می‌نویسد:« ایزد سروش روان را پس از مرگ خوشامد گویی می‌کند و از آن نگهبانی می‌کند و در داوری انجامینِ روان‌ها با ایزدهای «مهر» و «رشن» همکاری دارد و داوری بدین‌گونه است که اگر کارهای خوبی انجام داده باشد به آسانی از «پُل چینَوَد» گذشته و به «وَهیشتَم مَنو» یا بهترین جای می‌رود و اما اگر درستکار نباشد به سرای «اَچیشتَم مَنو» یا بدترین جای رهسپار می‌شود.»
این خود یک گونه داوری است که در پیشگاه دادِ اهورایی انجام می‌شود. و دیگری همان «پرسه» است با این تفاوت که خود ما درباره‌ی درگذشته، داوری می‌کنیم. در آیین پرسه، پرسش‌هایی در اندیشه‌مان می‌گذرد که آیا درگذشته انسان نیکی بوده، آیا در دازنای زندگانی‌اش کمکی به دیگران کرده است و آیا برای ماندگاری فرهنگ و دین خود گامی برداشته است؟
به یاد دارم روان‌شادان مادر و پدرم به من پند می‌دادند که تا می‌توانی در پرسه‌ها شرکت بکن که بتوانی با بازماندگان همدردی کرده و هم اگر انسان نیکی بود کارهایش را سرمشق زندگی خود قرار بدهی که نیک و پسندیده است.
ولی در گاه‌هایی از تاریخ ایران، شمار درگذشتگان به شوند جنگ، بیماری و … بسیار بوده است، که روشن است گرفتن پرسه برای تک‌تک آنان بسیار دشوار می‌شود. از این‌رو نیاکانمان دو پرسه همگانی ایجاد کردند:
۱- پرسه‌همگانی اورمزد و تیرماه
۲- پرسه همگانی اورمزد و اسفندماه به‌نام پرسه‌ی «سِوِن»
و هم اکنون، این‌گونه است، کسانی که میان دوپرسه درگذشته‌اند، از آنان یاد می‌شود.
بازدید نوشته: 6,975 بار
برای آگاهی خوانندگان فرهیخته :
در شهر ما هنوز آیین ویژه ی در گذشتگان را (( پرسه ))می گویند .چند سالی است که کم کم زبان بومی رنگ می بازد و نو جوانان و جوانان زبان بومی را پاس نمی دارند .