آتشکده آذرگشسب، گسترده‌ترین سازه‌ی مذهبی و اجتماعی روزگار باستان
آتشکده آذرگشسب از نامورترین و بزرگ‌ترین آتشکده‌های فلات ایران است که در آذربایجان غربی و در ۴۹ کیلومتری شمال شرق شهر تکاب قرار دارد.
این آتشکده در ضلع شمالی دریاچه قرار گرفته و دارای نمایی چهارطاقی است که درون آن جایگاه آتش دیه میشود و راهروهای ویژه‌ای در پیرامون آن است. در سوی راست چهارطاقی، دومین اتاق مهم این آتشکده قرار گرفته که در آن، آتش را، شعله‌ور نگاه می‌داشتند.
در ضلع شمال غربی، ایوان بلند و شکوهمند ساسانی نامور به «ایوان خسرو» که از آجر قرمز و ملات ساروج ساخته شده، دیده میشود که تنها بخشی از دیوارهای آن برجای مانده است. این ایوان بلند که برای پادشاهان ساسانی در هنگام آیین‌های دینی و زیارت در آتشکده آذرگشسب و برای بار عام ساخته شده است و به احتمال زیاد تاریخ ساخت آن به خسرو یکم نامور به انوشیروان می‌رسد؛ ساخت این بنا به بیش از ۳۰۰۰ سال پیش باز می‌گردد.
بر بالای این تپه دریاچه‌ای با ژرفای بیش از ۶۰ متر و قطر نزدیک به ۱۰۰ متر قرار دارد؛ آب دریاچه توسط چشمه‌ای جوشان در کف آن تامین میشود و سرشار از آهک و بدون هرگونه جانداری است. دمای آن در زمستان و تابستان ثابت است. سطح آب دریاچه به وسیله دو جوی آب که یکی به سوی شمال و دیگری به سوی جنوب دریاچه جاری هستند، ثابت مانده است. مردم بومی به کانال جریان آب جنوبی که در روزگار ساسانیان ایجاد شده «اژدها» می‌گویند؛ از دریاچه آذرگشسب در نوشته‌های بسیاری نام برده شده است. آذرگشسب در نزدیکی دریاچه ارومیه قرار دارد و در گذشته کاخ‌‌های بسیار باشکوهی در پیرامون آن بوده است.
واژه‌ی «آذرگشسب» کوتاه شده‌ی «آذرگشنسب» است که یکی از سه آتشکده ورجاوند و سپند روزگار باستان می‌باشد. آتشکده آذرگشسب به زبان پهلوی «گنزک» یا «گنجه»، به زبان رومیان «گزکا»، به زبان تازی «شیز» و در روزگار ایلخانیان به گونه‌ی «ستوریق» گفته می‌شده است. در روزگار انوشیروان و خسرو پرویز توجه ویژه‌ای به این جا می‌شده و آبادانی آن از ارزش ویژه‌ای برخوردار بوده است. پس از فروپاشی شاهنشاهی ساسانی، این مکان به شدت آسیب دید؛ در روزگار فرمانروایی آباقاخان مغول با بازساری‌های گسترده، چشمگیر و ساخت ساختمان‌های نو، این مکان به عنوان پایتخت تابستانی و گردشگاه مورد بهره‌برداری قرار گرفت، در روزگار خلفای عباسی نیز گزارش‌هایی دیده میشود که از این محل استفاده می‌شده است. آتشکده آذرگشنسب که از زمان حکومت ایلخانان تخت سلیمان نام گرفت گسترده‌ترین سازه‌ی مذهبی و اجتماعی مربوط به دوره ایران پیش از اسلام است که تاکنون شناسایی و از زیر خاک بیرون آورده شده است. آتشکده ایرانی آذرگشسب در سال ۱۳۸۲ به عنوان چهارمین اثر باستانی کشور در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.
در این راستا بخوانید:
شرایط نام نویسی و شرکت در آیین باستانی گاهنبار در آتشکده آذرگشسب
بازدید نوشته: 8,762 بار
با سلام و تشکر از جنابعالی از وبلاگ جالبتان من هر چه در شهرمان گشتم تا کتاب اوستا را پیدا کنم و کتابی که بتوانم این دین اجدادی خودمان را بیشتر بشناسم پیدا نکردم اگر کمکم کنید ممنون میشوم
به نام اهورامزدا
در پاسخ به ارد و کلیه علاقه‌مندان باید گفت برای دستیابی به فرهنگ ایران باستان تنها کتاب اوستا کافی نیست. امروزه کتاب‌های زیادی چاپ و در اکثر کتابخانه‌ها یافت میشود. در تهران؛ خیابان انقلاب- اول فلسطین جنوبی- انتشارات فروهر، انواع کتاب فرهنگی و دینی و تاریخی جهت عرضه به خریداران موجود است. درپایان(جوینده یابنده است).
مطابق نوشته های تاریخ نویسان عهد اعراب انوشیروان آتش آتشکده آذرگشنسب را از شهر برزه (شهر تختگاهی) به برکه (تخت سلیمان، شیز) حمل کرده بود. ویرانه آتشکده قدیمی به نام کایین گبه (اسب شاهی یا محل زمزمه سرودهای دینی) تا چند سال پیش در نزدیکی مراغه و کوهپایه سهند باقی بود و این جا محل شهر جزنق(شهر جنگجویان) بوده است. حدود ۲۰ کیلومتری شرق آن آتشکده و معبد گزنا (محل جنگجویان) قرار داشته که اکنون به جای آنها شهرک خراجو (کاراجی= محل جنگجویان) و دو روستا به نام قاطر گتورن (محل معبد سرودهای دینی) واقع است.