کوه «هرا» یا «هرائیتی»
بیشتر در یشت‌ها* از کوه «هرا» سخن به میان آمده که، کوه نامبرده «هرائیتی» نیز گفته شده است. در ترجمه پهلوی «هربرز» و در فارسی «البرز» گوییم. هر چند که امروزه جای البرز بر همگان روشن است، ولی در ادبیات مزدیسنا تعیین این کوه خالی از اشکال نیست.
در «زامیاد یَشت» بخش یک آمده است که کوه «هرا» همه‌ی کشورهای خاوری و باختری را دربر گرفته است و آن نخستین و شریف‌ترین کوه به‌شمار می‌آید.
در «رَشنْ یَشت» بخش ۲۵ می‌خوانیم که ستارگان و ماه و خورشید دور قله آن که «تئره»(Taera) باشد دور می‌زنند.
در «مهریَشت» بخش ۱۳ آورده شده است که مهر فرشته فروغ، نخستین ایزد مینوی است که پیش از برآمدن خورشید از کوه «هرا» به سراسر کشورهای آسیایی می‌تابد. پس می‌توان نتیجه گرفت که بایستی کوه در سوی خاور(:مشرق) باشد. همچنین در «مهریشت» بخش ۵۰ آمده است که بارگاه مهر در بالای کوه «هرا» است. در آنجایی‌که نَه شب است و نَه ظلمت، نَه باد گرم می‌وزد و نَه باد سرد، از ناخوشی‌ها بری و از آلایش و ناپاکی اهریمنی عاری است، مه و بخار از آنجا متصاعد نشود.
«بُنْدَهِش» مفصل‌تر از این کوه سخن به میان می‌آورد، در فصل دوازده گوید که در مدت ۱۸ سال کوه‌ها نمو کردند، اما البرز ۸۰۰ سال به درجه کمال درآمد. در مدت ۲۰۰ سال به کره ستارگان رسید، درمدت ۲۰۰ سال به فلک ماه رسید، در ۲۰۰ سال بعد به فلک خورشید رسید و در ۲۰۰ سال دیگر به چرخ فروغ بی پایان(انیران) رسید و ۲۲۴۴ کوه‌های دیگر روی زمین از البرز جدا شده است.
با توجه به نوشته‌های بالا، کوه «هرا» را باید یک کوه مینوی و مذهبی پنداشت.
*یشت‌ها یکی از پنج بخش اوستا است که پس از گاتها(سرودهای اندیشه برانگیز اشوزرتشت) و «هفتن یشت»، قدیمی‌ترین بخش اوستا بوده و به معنای ستایش می‌باشد. این بخش به زبان شعر است و پُر از استعاره و بزرگ‌نمایی و ستایش‌های بسیار است، همچنین ویژگی‌های شعرهای حماسی و عاشقانه هم در آن دیده میشود.
برگرفته از :
پورداوود ، ابراهیم- ادبیات مزدیسنا یشت‌ها – انتشارات انجمن زرتشتیان ایرانی بمبئی – چاپ نخست – ۱۳۰۷ خورشیدی – رویه‌ی ۱۳۱٫
بازدید نوشته: 7,806 بار
با درود / روان استاد پور داوود / هرا بورزئیتی : هرای بلند : بورزئیتی در فارسی امروز بُرز و در نام برزو مانده است. در پهلوی هَربورز و در فارسی امروز البرز نام دارد. نتوان این را کوهی مینوی خواند. با نشانی هایی که نامه بلند بندهش ایرانی به ما میدهد کارمایه و کوشش نیاکان را در دانش زمین بهتر و بیشتر در می یابیم. در بندهش چنین آمده : “…البرز کوهی است که در سرتاسر جهان کشیده شده است… و دماوند میخ میانی آن است… : متن پهلوی” با نگاهی به نقشه کوه های جهان و رشته کوهی که البرز نامیده شده است به روشنی در می یابیم که این رشته کوه تقریباً از کوه های پیرنه میان اسپانیا و ایتالیا آغاز میشود در ترکیه رشته بلند آن آرارات است پسین وارد ایران میشود ب سوی خراسان و از آن جا تا افغانستان ادامه می یابد رشته معروف در آن جا هندو کش ( در متن بندهش اپورسن) است. دماوند دقیقاً در میانه این رشته کوه قرار دارد. این نگاه معمولی به نقشه این رشته کوه است. محاسبه ریاضی و دانشی آن را مهندسین( مهندس از هنداچک: اندازه ایرانی است) ایرانی پی بگیرند. تا درستی و نادرستی اش روشن شود. به هر حال کوشش نیاکان در بازسازی تصویری دقیق از جهان آن روز درخور سپاس و ستایش است. با سپاس
درود بر شما
من خوانده ام که:
هارا سرزمین جاوید ایران و ایرانیان هر روزش برابر با هزاران سال است و بهشت گونه کسی بدانجا راه نمی یابد مگر با پندار نیک – گفتار نیک و کردار نیک و آنجا در بام ایران واقع است.
با درود بی پایان
تا جایی که این کمترین دانسته و برایم روشن شده است . کوه هرا در آذر آبادگان و در نزدیکی شهر مراغه امروزی است . اشو زرتشت در این کوه ده ۱۰ سال به اندیشه در باره جهان هستی و دیگر آفریده های و فروزه ها می پردازد در درون غاری به نام هرا . در همان جا است که اشوزرتشت چاهی می کند که با کندن سوراخهایی در گوشه های گوناگون این چاه به نوشتن چگونگی گردش ماه و خورشید و دیگر ستارگان می پردازد . در همین غار هرا است که اشو زرتشت زیگ زرتشتی را می نویسد که همین زیگی یا زیجی یا تقویمی یا گاهشماری است که امروزه ما بکار می بریم . سالها می گذرد تا دیگر دانشمندان ایرانی همین غار هرا را بهترین جایگاه برای ساخت رصد خانه می دانند و بر سر همان چاه رصد خانه مراغه ساخته می شود .
با سپاس فراوان
بهدین
با درود
واژه ( مراغه ) = م + راغه
راغه = راگه
در نوشته های باستانی یکی از نام های شهر ( ری ) راگه است .
بعضی از اندیشمندان که در باره اشو زرتشت و زادگاهش تحقیقات گسترده ای داشته اند زادگاه اشو زرتشت را
( راگه ) یا ری دانسته اند . که به احتمال قوی همین ( راگه + مراغه ) باید باشد نه شهر ری در نزدیکی تهران امروزی
با سپاس فراوان
تار نمای خوبی دارید
بهدین
با سلام بسیار مطلب جامعی بود ای کاش من می توانستم دسترسی به منبع اخذ شما داشتم اگر این کتاب رو به صورت نسخه pdf یا doc دارید عنایت می کنید برای من ایمیل کنید پیشتر ابذل توجه شما سپاسگزارمکتاب : پورداوود ، ابراهیم- ادبیات مزدیسنا یشت‌ها – انتشارات انجمن زرتشتیان ایرانی بمبئی – چاپ نخست – ۱۳۰۷ خورشیدی – رویه‌ی ۱۳۱٫