باور(عقیده)‌ فرهنگ را می‌سازد و فرهنگ تمدن و باور نیک(درست و سازنده)‌ فرهنگ پویا را به بار می‌آورد. «سنت» یعنی بردن باور به زبان ساده و همه فهم بین مردم. و از بررسی دقیق سنت‌ها است که می‌توان به باورها پی‌برد.

آنچه روشن است از آغاز بنیاد ایران به‌وسیله کوروش بزرگ که گستره‌ی آن از شرق تا مرز چین، از غرب تا مصر و از شمال تا روسیه و از جنوب تا حبشه بود تاکنون، کشور ما مورد چشمداشت بیگانگان بوده است و از دیرباز بسیاری از دشمنان ددمنش به این سرزمین یورش آورده‌اند و به حق و حقوق این ملت دست‌درازی کردند،‌ و با سنگدلی چه کارها که بر سر این مردمان نیاورده‌اند.

ادامه نوشته…

سرودهای «یَتا اَهو وَئیریو» و «اشم و هو» به «پیرامون یشت» نامزدند و آوازه‌ی خود را از این‌رو دارند که به‌واسطه‌ی ارزش پیامی‌ و تاثیرهای صوتی و روانی در پایان بسیاری از سرایش‌های اوستایی آورده می‌شود. در این نوشتار به بررسی ژرفای معنی سرود «یَتا اَهو وَئیریو» پرداخته می‌شود:

زبان و ادبیات گاتهایی در شمار کهن‌ترین زبان‌های باستانی است و پژوهش پیرامون مفهوم‌ها و آموزه‌های آن نیازمند دوره‌ها و آموزش‌های ویژه دارد. اما این دلیل نمی‌شود که پژوهنده‌ی آیین پیشینیان به‌واسطه‌ی تنگ‌بودن گذرگاه واژها و کلمات گوشه گیرد. در این گستره افزون بر پهنه‌ی کلمه‌ها و دستورهای آوایی و دستوری، صحنه‌ی جستجو برای دریافت معانی و آموزه‌ها گشاده است و پژوهنده‌ی باریک‌بین با دنبال کردن رد پای شناخت و معرفت سده‌ها را می‌کاود و به کمک چراغ اشارات و بشارات در ژرفای تاریخ گام می‌نهد و تایید دریافت‌های خود را از شاعران و مورخان و نویسندگان اصیل که مشامی ‌از رازنگاری دارند می‌جوید.

ادامه نوشته…

کشور ایران، تاریخ بسیار درخشانی دارد که هویت ملی نیرومندی به آن داده است. یکی از ستارگان درخشانی که همواره مسیر حرکت این کشور را روشن ساخته است، اشوزرتشت، پیامبر بزرگ ایران زمین است.

شماری از ایران‌شناسان بزرگ، «زرتشت» را به معنای «ستاره زرین» دانسته‌اند، و «موبد آذرگشسب»، «زرتشت» را به مفهوم کسی که چهره‌اش از نور خداوندی می‌درخشد، آورده است. اینها نویددهنده پیدایش ابرمردی است که پیام نافذ و یکتاپرستی‌اش همه‌ی مرزهای زمانی و مکانی را درنوردیده و صدای پرطنین حق‌پرستی‌اش، سده‌ها را پشت‌سر گذاشته است.

ادامه نوشته…

بیشتر در یشت‌ها* از کوه «هرا» سخن به میان آمده که، کوه نامبرده‌ «هرائیتی» نیز گفته شده است. در ترجمه پهلوی «هربرز» و در فارسی «البرز» گوییم. هر چند که امروزه جای البرز بر همگان روشن است، ولی در ادبیات مزدیسنا تعیین این کوه خالی از اشکال نیست.

در «زامیاد یَشت» بخش یک آمده است که کوه «هرا» همه‌ی کشورهای خاوری و باختری را دربر گرفته است و آن نخستین و شریف‌ترین کوه به‌شمار می‌آید.

ادامه نوشته…

اندرزِ سی‌روزه‌ی «آدرباد ماراسپندان» عنوان سروده‌ای است، از شادروان «ملک الشعرای بهار»، که ترجمه‌ای است آزاد از پندنامه‌ی «آدرباد ماراسپندان» که از زبان پهلوی ساسانی به یادگار مانده است. در این پندنامه سفارش موبدِموبدان ناظر به پاسداشتِ روزهای ماه است. روزهایی که با نام‌های ویژه و برخاسته از دانش و شناخت مردمان فرهیخته و بخرد این آب و خاک، نامگذاری و تنظیم شده‌اند، که همگی از باور و بینش کاروَرزان دین‌مزدیسنی و زرتشتی سخن می‌گوید.

چنانچه با دیدی واشکافانه، در تاریخ شناخت و عرفان این مردم بنگریم، یکی از چراغ‌های فروزان، ما را به بخش‌بندی روزها، نزد ایرانیان باستان راهنمایی می‌کند.

ادامه نوشته…

موبد اردشیر خورشیدیان: از آنجا که «اندیشه‌ها»ی بشری بنیانگزار باورهای انسان‌ها‌ هستند و «باورهای» بشری است که وجدان فطری انسان‌ها را تعریف می‌کنند، خلق وخو و اخلاق می‌شود. و«اخلاق» است که «قانون» را می‌نویسد و حدوحدود، حق وحقوق و آزادی‌های فردی واجتماعی را به‌دقت تعریف می‌کند و درنتیجه «امنیت» و«عدالت» در فرد و جامعه ایجاد می‌کند. تنها چنانچه اندیشه‌های بشری انسانی باشد، می‌تواند باورهای انسانی، اخلاق، قانون، امنیت وعدالت انسانی به‌باور‌آورد و تعالی‌بخش و فروهرساز باشد. وگرنه فرد و جامعه را به بی‌راهه می‌کشاند.

ادامه نوشته…

نماز «ائیریه‌ما ایشیو»، نیایشی است که اشوزرتشت برای استواری، پایداری، افزایش و گسترش برادری جهانی سروده است. که خود آن اشو برای آن برانگیخت، برخاست، کوشید، کامیاب شد و به آرزوی خود رسید و آن بنیانگزاری دین بهی بود. او می‌خواهد که انجمن دوستی جهان که همه آرزوی آن‌را دارند، پدید آید و در آن که همه‌ی کارها بر اندیشه‌ی‌نیک استوار خواهد بود.

«آ اَئیریِه مَا ایشیُو رَفِذرَائی جَنتو

نربِیَس‌چا ناری‌بِیَس‌چا زرثوشترَهِ

وَنگههِ‌اوش رَفِذرَائی مَننگهُو

ادامه نوشته…

پژوهشگرانی که در سده‌‌های کنونی، پیرامون «جهان‌شناختی زرتشتی» جست‌وجو کرده‌اند، زمینه‌های مناسبی را برای درک و فهم موضوعات فراهم آورده‌اند. از این‌ پژوهش‌ها می‌توان، به ابعاد وجود انسان اشاره کرد که، بیشتر به نوشته‌های دینی پیش از ساسانیان و سده‌های نخستین پس از یورش تازیان بازمی‌گردد. در یکی از این بخش‌بندی‌ها، انسان شامل تن، جان، روان، دئنا و «فْرَوَهْرْ» است که در برخی نوشته‌ها «بئوذه» را نیز به آن افزوده‌اند.

در این گفتار در مورد چیستی «فْرَوَهْرْ» اندکی سخن می‌گوییم.

ادامه نوشته…

استاد خداداد خنجری: یکی از پایه‌های مهم جهان‌بینی زرتشت، باورداشتن به وجود دو گوهر متضاد در هستی جهان، و تجلی متضاد این دو گوهر همزاد، در اندیشه‌ی آزاد انسان است.

زرتشت، در گاتهای ورجاوند خود می‌گوید:

“اینک برای خواستاران و دانایان، از دو گوهر هستی – که آفریده‌ی مزداست- سخن خواهم گفت.” (گاتها، یسنای ۳۰، بند ۱)

ادامه نوشته…

آفرینش خدواند مرزی ندارد و به‌اندازه‌ای دامنه‌ی آن گسترده و نامحدود است که در اندیشه‌ی ما نمی‌گنجد و‌ پنداشت آن نیز، برایمان ممکن نیست. به‌گفته‌ی فرزانه‌ توس: «در اندیشه‌ی سخته که گنجد او؟»

از کوچک‌ترین اتم‌ها تا بزرگ‌ترین کهکشان‌ها هرکدام دلیلی روشن و استوار بر وجود خداوند و بزرگی توانایی اوست. اما! هرکس به اندازه‌ی دریافت خویش، حقیقت‌ها را درمی‌یابد.

در میان شگفتی‌ها و زیبایی‌های طبیعت نور و روشنایی‌ها جایگاه ویژه‌یی دارد زیرا:

۱- نور پدیده‌ای است که ما را در دیدن و شناختن دیگر پدیده‌ها یاری داده، بهترین راهنمای ما به‌سوی خداوند و بزرگی آفرینش‌های اوست.

ادامه نوشته…