استاد ابراهیم پورداود: «برسم گرفتن» ومدتی دعا برآن خواندن، همان از برای نعمت گیاهان سپاس به‌جای آوردن است که، مایه تغذیه انسان، ستوران و زینت طبیعت است و برسم را به‌عنوان نشانی از همه‌ی رستنی‌ها درمراسم قرارداده وبه آن درود فرستاده می‌شود. گذشته ازآن واژه برز(که برسم ازاین واژه مشتق است) به معنی بالیدن و نمو کردن، دلیل دیگری برنشانه‌بودن نباتات بودن برسم می‌باشد.

گذشته از اوستا، به واسطه خبری از«استرابون»، رسم «برسم گرفتن» نزد ایرانیان بسیارکهن برآورد می‌شود. وی درباره‌ی یک آتشکده درکاپتاتوکا(آسیای صغیر) می‌نویسد:«مغ‌ها درآنجا آتشی که هرگز خاموش نمی‌شود را نگهداری کرده و هر روز درآتشکده تقریبا یک ساعت دربرابر آتش سرود می‌خوانند و یک بسته چوب دردست می‌گیرند و پرده‌ای تا به چانه آویخته که لب‌های آنان رامی‌پوشاند.» مقصود ازبسته چوب وپرده همان «برسم» و «پِنام» است.

ادامه نوشته…

سروده‌ای از زنده‌یاد ملک الشعراء بهار

نـــــــوروز اورمــزد مــه فــــرودیـن رسیــــد

                                        خــورشیـــــد از نشیب سـوی اوج کشیـــد

سال هزار و سیصد وهشت ازمیـان بـرفت

                                        ســـال هــزار و سیصد و نـــه از کـران رسید

ادامه نوشته…

سـوری و سـبزه و سـنجد چه زیـبا

سیب است و سنبل و گیاه و گلها

سیـنی های پر از نقـل و شـیرینـی

به شـیرین کامی براین سفره افزا

سپید آن تخـم مرغ و شـیر و شـکر

ادامه نوشته…

در آیین‌های باستانی ایران برای هر جشن و یا مراسم مذهبی خوانی گسترده می‌شد که در آن افزون بر افزارها و اسباب نیایش مانند: آتشدان،‌ ماهروی و برسم،‌ فراوردهای فصل و خوراکی‌های گوناگونی نیز بر سر خوان نهاده می‌شد. زیرا خوردن خوراک مذهبی یکی از رسم‌های دینی بود و «میزد»(Mayazd) نامیده می‌شد.

این خوان را بر صفه‌ای بلندتر از سطح زمین می‌چیدند. ترتیب قرار گرفتن اشیا بر روی خوان نظم ویژه‌ای داشت و نماد شماره‌های سپند بود. همیشه کوشش می‌شد خوان نوروزی که مربوط به سپندترین روز سال است،‌ هر چه بیشتر رنگین باشد.

معمولا در این گونه خوان‌ها از بهترین بافته‌ها(پارچه سفید رنگ) برای پوشش زیر خوان و نفیس ترین قاب‌ها،‌ شمعدان‌ها و آتشدان‌ها استفاده می‌شد. اکنون به شرح اجزای گوناگون خوان نوروزی می‌پردازیم.

ادامه نوشته…

بخش کوهستانی سرزمین طبرستان بنا به وضع طبیعی و جغرافیایی خویش و با توجه به ویژگی مردمانش توانست تا دو سده در برابر تازیان پایداری نماید.

با برانداختن سلسله امویان توسط «ابومسلم مروی خراسانی» و به روی کار آمدن عباسیان، آنها توانستتند پس از چند لشکرکشی به طبرستان به این نواحی رخنه کنند. اما مردم طبرستان در یک شورش همگانی به رهبری «ونداد هرمز» استقلال طبرستان را برپاداشتند. در تاریخ طبرستان آمده است که «ونداد هرمز» با مردم خویش پیمان بست که در یک زمان بر تازیان شهر بشورند و هر طبرستانی در هر جا که چشمش بر پیروان خلیفه افتاد وی را بکشد و در یک روز، شهر از پیروان خلیفه تهی شد.

ادامه نوشته…

از جمله جشن‌های آریایی، جشن‌های آتش است. امروزه تنها «جشن سوری»، نامور به «چهارشنبه سوری» و نیز «جشن سده» برایمان به‌یادگار مانده است و درباره جشن‌های فراموش شده‌ی آتش، به «آذرگان» در نهم آذرماه و «شهریورگان» یا «آذر جشن» می‌توان اشاره داشت. آتش نزد ایرانیان نماد روشنی، پاکی، طراوت، سازندگی، زندگی، تندرستی و در پایان بارزترین نماد خداوند در روی زمین است.

مجموعه‌ی آیین‌ های نوروزی از «جشن سوری»(چهارشنبه سوری) آغاز می‌شود و با آیین «سیزده بدر» نوروز به سرانجام خود می‌رسد. (بهرام فره‌وشی، رویه ۴۳)

ادامه نوشته…

ورود مردم در سلک و جرگه‌ی فکری، از دیرباز همراه با تشریفات و آداب ویژه‌ای بوده است، که معمولا شامل رفتارهای نمادین است. برای نمونه «غسل تعمید» نزد عیسویان، «خرقه‌پوشی» نزد صوفیان و دراویش و حتا «آیین‌ختنه» برای یهودیان و از این دست؛ «آیین سِدره‌پوشی» و «کُشتی‌بستن» میان زرتشتیان نیز نماد تشرف و ورود به گروه بهدینان و به‌گفته‌ای «بسته کُشتیان» است.

تاکنون سخن‌ها و نوشتار‌های بسیاری پیرامون سِدره، کُشتی و شکل ظاهری آنها ارایه شده است. جنس سِدره از کتان و شامل نُه تکه است و درز ویژه‌ای به‌نام «چاقو» دارد و دو کیسه که در جلو و پشت آن جای داده شده‌است. جنس کُشتی، از پشم گوسفند سفید است و شامل ۷۲ رشته که به شش دسته‌ی دوازده‌تایی بخش شده است. کُشتی و در ترکیب کلی بافت آن، به‌گونه‌ی کمربندی توخالی شکل می‌گیرد. از چگونگی بستن کُشتی و گره‌های چهارگانه و تفسیرهای چندی که برآن رفته است، خبر داریم. اما از دیدی دیگر با رویکردی جستجوگر، در ادبیات و فرهنگ فولکلور مردم ایران به نکات جالبی برمی‌خوریم که درپیوند با کُشتی بستن معنا پیدا می‌کند.

ادامه نوشته…

دستور ملافیروز پور دستور کاوس پور رستم از سرایندگان، نویسندگان، دانشمندان و عارفان پارسی و موبد موبدان گروه قدیمیان هند است. نیای او به روستای «سهرورد» ایران می‌رسد و نیاکانش نزدیک سال ۶۴۷ خورشیدی به هندوستان مهاجرت نمودند. در اوستا، پهلوی، فارسی، عربی، ترکی و گجراتی استاد بوده و از علم نجوم بهره کافی داشت.

ادامه نوشته…

جشن اسفندگان(روز سپندارمزد از ماه اسفند، برابر با ۲۹بهمن گاهنمای رسمی کشور) بر همه‌ی فروتنان راستین، مادران و زنان فرخنده باد.

فروتنی به همراه مهر و عشق راستین، همان «سپندارمزدی» است. فروزه‌ای مشترک میان مادران و زمینِ‌مادر. انسان با فروزه‌ی سپندارمزدی، می‌باید از یک‌سو به دیگران مهر داشته باشد، و از سویی دیگر فروتن باشد. فروتنی یعنی؛ دردسترس بودن سودمندی انسان‌ها.

ادامه نوشته…

مهندس رستم پارکی در سال ۱۲۹۹ خورشیدی در تهران، خیابان منوچهری، کوچه ژاندارک زاده شد. آموزش‌های ابتدایی و متوسطه را در آموزشگاه‌های زرتشتی جمشیدجم و دبیرستان فیروزبهرام و دوره عالی را در رشته مهندسی برق دانشگاه تهران گذراند. دیپلم زبان فرانسه را از سوربون در تهران دریافت کرد. دوره بازرسی فنی را در دفتر بین‌المللی کار در استانبول، دوره حفاظت فنی را در پاریس و دوره تامین اجتماعی را در بروکسل بلژیک، گذراند.

ادامه نوشته…